Kindgerichte publieke ruimte

6 redenen om werk te maken van een kindgerichte publieke ruimte

  1. De publieke ruimte wordt schaarser en drukker. Nu de percelen en private tuinen steeds kleiner worden, moet er in de publieke ruimte plaats zijn om te spelen, te ontmoeten, te recreëren... in harmonie met andere bevolkingsgroepen.
  2. In de nabije toekomst zal het aantal kinderen en jongeren toenemen. Vooral in de steden wordt een boom verwacht.
  3. Kinderen en jongeren maken vaak op een andere manier gebruik van de publieke ruimte dan volwassenen. Dit verdient expliciete aandacht.
  4. Kinderen en jongeren moeten betrokken worden bij de inrichting van de publieke ruimte. Zij geven doorgaans een frisse kijk op de ruimte, vanuit hun gebruikservaring en hun meer kwetsbare positie, en minder vanuit belangenbehartiging.
  5. Werken aan kindvriendelijke publieke ruimte is een opstap naar een aangename, kwaliteitsvolle en levendige woonomgeving. Een kindvriendelijke wijk is ook een mensvriendelijke wijk.
  6. Werken aan kindvriendelijkheid nodigt uit om over de verschillende beleidsdomeinen en diensten heen samen te werken aan oplossingen.

Kindvriendelijk of kindgericht

Er wordt bewust voor de term 'kindgericht' gekozen in plaats van 'kindvriendelijk'. Kindvriendelijkheid wordt immers vaak verengd tot veilig, schattig, gecontroleerd, kleurrijk, vrijblijvend. 

Een kindgericht ruimtebeleid omvat meer dan het voorzien van voldoende speelruimte in elke wijk. Vanuit een bredere kijk op de leefwereld van kinderen, kun je veel fundamentelere vragen stellen. Hoe aantrekkelijk is het om als kind of als jongere te wonen in een wijk of gemeente? Hoe kan de publieke ruimte verbeterd worden vanuit het perspectief van kinderen en jongeren? Het vereist een fundamentele bereidheid om rekening houden met kinderen, zelfs indien dit er in de ruimtelijke uitkomst niet echt kleurrijk of schattig uitziet. Dit vergt soms moedige beleidsbeslissingen, bijvoorbeeld op gebied van mobiliteit, bebouwingsgraad, organisatie van de ruimte...

Kindgerichtheid mikt ook op een integrale benadering: bij het uitwerken van ruimtelijke oplossingen worden de potenties of knelpunten voor kinderen in overweging genomen. Kindgerichtheid hoeft evenwel niet tegenstrijdig te zijn met ruimtelijke kwaliteit en gerichtheid op andere doelgroepen. Kindgerichtheid vergt wel speciale aandacht, maar dient geïntegreerd te worden binnen kwaliteitsvolle planning en ontwerp.

Aan de slag

fig 2

Met onze Speelposter dagen we kinderen uit om wat vaker rond te hangen in de publieke ruimte en zetten we onze visie op de betekenis van kindgerichte publieke ruimte uiteen.

In het boek Kind & Ruimte wordt het begrip kindgerichte publieke ruimte verder uitgewerkt. Aan de hand van verschillende elementen krijg je zo een klare kijk op kindgerichte publieke ruimte. Bestel hier het boek Kind & Ruimte.

Het Manifest voor kindgerichte planning (pdf ~120 kB) van de publieke ruimte is een kernachtige samenvatting van principes voor kindgerichte publieke ruimte.

Specifiek voor woonprojecten zijn er de 13 principes om kindvriendelijke woonprojecten te realiseren.

Het perspectief van kinderen

Het integreren van het perspectief van kinderen en jongeren bij publieke ruimteprojecten is een voorwaarde om te werken aan kindgerichte en kwaliteitsvolle publieke ruimte. Dat kan tijdens verschillende fasen van een project.

Fase 1 - Analyse en beleving van de ruimte

Hoe beleven kinderen en jongeren de publieke ruimte?

fig 3

Fase 2 - Onderzoek naar noden en behoeften

Waar is er echt nood aan? Wat zijn de wensen?

fig 4

Fase 3 - Werken aan een gedragen project

Hoe kan je kinderen en jongeren betrekken bij de uiteindelijke realisatie of opening van de publieke ruimte?

fig 5

Hoe u inspraak en participatie concreet opzet bij publieke ruimteprojecten, vindt u onder de knop 'inspraak & participatie'.