Inspirerende lokale voorbeelden

Speelboomgaard (Riemst)

Een combinatie van een vrij open boomgaard met grasveld die heel veel spelmogelijkheden biedt, maar bovendien ook educatieve mogelijkheden. Iedereen krijgt hier vrij de kans om diverse soorten fruit te ontdekken, plukken en proeven.

Speelbos van private eigenaars

Recent bijvoorbeeld speelzone De Pinbrug in Oud-Turnhout, eigendom van de familie Michielsen en opengesteld in 2012. Met ondersteuning van de gemeente en de provincie, en Bosgroep Noorderkempen. Onder meer Chiro Zwaneven werd betrokken.
Ook in deze lijst van praktijkvoorbeelden van speelzones in Vlaanderen vind je voorbeelden van terreinen van private eigenaars, bijvoorbeeld de speelzone in Laakdal.
In Kaprijke sloot het gemeentebestuur een overeenkomst met de Watermaatschappij voor openstelling van een stuk bos dat deze maatschappij in eigendom heeft. Het bos werd opengesteld als speelzone, de gemeente staat in voor regelmatig nazicht en onderhoud.

Puurs

Brug als veilige oversteek tussen domein Hof ter Zielbeek en een mountainbikeparcours en speelbos Ooievaarsnest (Puurs, 2012). De brug betekent een uitbreiding van het wandelnetwerk in de gemeente. Het is een constructie van de Nederlandse firma GKB. Kostprijs ca. 27 000 euro. De gemeente kreeg hiervoor ca. 50% financiële ondersteuning van de Vlaamse overheid.

Trage wegen

Trage wegen inventariseren, herwaarderen, opnieuw openstellen, promoten. Veel gemeenten doen hiervoor beroep op de vzw Trage Wegen (www.tragewegen.be). Heel wat gemeenten hebben ook een werkgroep trage wegen. De werkgroep in Merelbeke was bijvoorbeeld één van de allereerste, meer dan tien jaar geleden.

Handleiding speelweefsel

In Gent werd eind 2007 door het college van burgemeester en schepenen de “Handleiding Speelweefsel” goedgekeurd. Hiermee werd aanvaard dat het document, naast andere beleidsvisies van de Stad Gent, gebruikt wordt als handleiding bij de opmaak en de beoordeling van plannen voor de publieke ruimte. Het is sindsdien het centrale concept waarrond het Gentse speelruimtebeleid wordt vormgegeven.
http://www.gent.be/eCache/THE/1/69/954.cmVjPTE3NjM2Mg.html

Kindvriendelijke verkavelingen

In Brugge bevestigde het stadsbestuur met het “Speelruimtebeleidsplan 2006-2013” de wil om de stad uit te bouwen op maat van kinderen en jongeren. De ambitie is het creëren van
kindvriendelijke en bespeelbare publieke ruimte, veilige en speelse verbindingen, en speelruimte in verschillende maten en vormen, of in één woord: het creëren van een ‘speelweefsel’. Naast diverse acties zoals het implementeren van inspraak voor jongeren, de creatie van nieuwe speelpleinen en spelprikkels, herinrichting van bestaande speelpleinen, organisatie van speelstraten e.d. worden ook ontwerpers, projectontwikkelaars en verkavelaars in het bad getrokken. Met de “Wegwijzer voor duurzame en kindvriendelijke woonprojecten en verkavelingen” wordt hen een inspirerend instrument aangereikt om de doelstellingen mee te helpen realiseren. Deze Wegwijzer omschrijft richtlijnen, geeft suggesties en inspirerende voorbeelden, en is dus als een referentiekader maar niet als een bezwarende verordening te lezen. In de Wegwijzer komen volgende thema’s aan bod: basisprincipes voor duurzame en kwalitatieve planning, mobiliteit, duurzaam bouwen en wonen, creatie van speelweefsel, kwalitatieve inplanting van publieke ruimte, toegankelijkheid van openbare gebouwen, open ruimten en groenzones.

Saai plantsoen wordt speeljungle

Op de hoek van twee ‘nette straten’ in Leeuwarden (Huizum) lag een saai stukje groen met kniehoge heesters, ontoegankelijk opvulgroen. Jantje Beton en Nijha maakten daar met participatie van kinderen een veel gebruikt speelplekje met junglegevoel van, ingeschakeld in een veilige staproute naar school, met ‘speelse aanleidingen’. Via een zebrapad en een brede stoep met ‘krokodillen’ en stapstenen, komen kinderen in het Julianapark met een touwenbrug, speelhut, sloot en renweide. http://www.jantjebeton.nl/wat-doen-we/speelwijken/leeuwarden-huizum/11330-2/

Goedkope tijdelijke speelplek

Jeugddienst en groendienst zorgen voor een tijdelijke avontuurlijke speelplek simpelweg door op de bergen aarde op een toekomstig bouwterrein de brandnetels in toom te houden en enkele paadjes te maaien. Met deze minimale inspanning heeft de lokale jeugd er wel enkele jaren een bruikbare avontuurlijke speelplek bij, tot men hier effectief begint te bouwen natuurlijk. Bijvoorbeeld in Roeselare (2012).

Maïsdoolhof

In 2010 werd in Linde (Peer) een maïsdoolhof aangelegd, met succes. In de zomer 2011 en 2012 werd opnieuw een maïsveld omgetoverd in een doolhof (in de vorm van een peer). Dit op initiatief van de landbouwraad van Peer, met als achterliggende reden een mooie promotie van de landbouwsector. In 2010 ging het om een doolhof van 1 ha groot, in 2011 was dat 2 ha. Het doolhof is in de zomer bespeelbaar vanaf half juli. Zo’n labyrint geeft een plezante blik op het landelijke leven, er zijn in de gangen ook speelse infoborden voorzien.
De aanleg van het doolhof gebeurde als volgt: kruislings inzaaien van de maïs, en later aan de hand van een plan (met medewerking van de landmeters van de gemeente) en gps de gangen wegschoffelen. Zeven mensen van de bedrijfsgilde bakenden het hele terrein af, met de plattegrond in de hand. De economische schade aan de maïs voor de landbouwer in kwestie wordt vergoed, en ook het feit dat de landbouw positief in de kijker staat, compenseert veel voor de lokale boer. Er wordt twee euro toegangsgeld gevraagd, het labyrint is open van 15 juli tot eind augustus elke dag tussen 10u en 18u. In 2012 kwamen er maar liefst 7000 bezoekers op af. Door het grote succes werd ook randanimatie voorzien zoals een trampoline en een terras waar je iets kan drinken.

Openbare kampvuurplek (Waasmunster)

In natuurreservaat De Vaag richtten de gemeente Waasmunster en Natuurpunt Zuid-Waasland samen met het Regionaal Landschap Schelde en Durme een speelzone in, met een vrij te gebruiken vuurput, langs de Oudeheerweg-Heide in Waasmunster. Dat laatste is vrij uniek in Vlaanderen. De speelzone van 9 hectare werd officieel opengesteld in oktober 2012, de vuurput werd op proef in gebruik genomen in de zomer van 2012. De vuurput is een lager gelegen cirkelvormige plek, omzoomd met een aarden wal en enkele grote natuurstenen. De vuurput is openbaar, en vrij te gebruiken mits respecteren van het reglement dat ter plaatse is uitgehangen. In de speelzone De Vaag vind je restanten van de ‘vage heide’, een open plek met zand, een gemengd stuk bos (ideaal om kampen te bouwen of bosspel te spelen), en je kan er schapen tegenkomen van het begrazingsproject.