Vrije tijd in de brede school
De brede school is een samenwerkingsverband tussen de school, de buurt en de vrije tijd. Voor kinderen bieden die verbindingen kansen, maar vrije tijd binnen de school(m)uren is verre van vanzelfsprekend. Kind & Samenleving ging met kinderen uit vijf brede scholen na hoe zij hun niet-schoolse tijd binnen het kader van een brede school beleven.
Vrije tijd op school is meer dan een leuke activiteit doen
De bredeschoolactiviteiten zijn bij de kinderen goed gekend en vaak populair. Een voetbaltoernooi bij de buurtsport, een uurtje toneel over de middag of circustechnieken na vier uur: bijna continu valt er iets te doen. Maar kinderen kunnen vaak niet echt kiezen tussen activiteiten omdat ze verdeeld zijn over de leerjaren van de school. En toch is 'kunnen kiezen wat je doet' voor kinderen vaak essentieel om van 'vrije tijd' te kunnen spreken.
De brede school worstelt op nog meer punten met het vrijetijdskarakter van de activiteiten die ze aanbiedt.
- Naschoolse activiteiten vinden plaats in de vrije tijd, maar voelen niet echt als vrije tijd aan als er te veel schoolse regels meespelen.
- De meeste activiteiten zijn georganiseerd en gestructureerd, terwijl kinderen soms ook verlangen naar wat meer informele vrije tijd.
De kansen en beperkingen van een brede school-in-de-buurt
De brugfunctie tussen school, thuis, de buurt en de vrije tijd wordt niet helemaal waargemaakt voor kinderen. Dat heeft te maken met de verschillende mogelijkheden die kinderen ervaren in verschillende omgevingen, maar ook met wat de brede school zelf kan bewerkstelligen.
- Bredeschoolactiviteiten hebben een heel ander belang voor wie thuis en in de buurt weinig vrijetijdsmogelijkheden ervaart, dan voor wie sowieso veel georganiseerde hobby's heeft.
- In buurten met weinig kansen zijn de bredeschoolactiviteiten laagdrempelig en zonder meer waardevol voor kinderen. Ze leren er nieuwe dingen kennen en doen.
- Nieuwe mensen leren kennen ligt minder voor de hand. Veel kinderen blijven liefst in hun vertrouwde vriendenkring en vinden dat een totaal andere omgeving zoals een sportclub betere kansen tot nieuwe contacten geeft dan bredeschoolactiviteiten.
- Kinderen weten dat de activiteiten mee als doel hebben om hen toe te leiden naar het ‘reguliere’ vrijetijdsaanbod, los van de school. Maar ze kunnen zelden of nooit voorbeelden geven van een daadwerkelijke toeleiding.
Dat kinderen zo diverse voorkeuren en aspiraties hebben in hun vrije tijd, en hun vrije tijd op school zich altijd verhoudt tot de zeer verscheiden mogelijkheden thuis of in de buurt, stelt de brede school voor niet geringe uitdagingen.