Poster: We willen een ruige, avontuurlijke zone op het terrein
Speelwaarde / pedagogische waarde
Avontuurlijke natuurspeelplekken
bieden ongekende speelkansen. En gelukkig beginnen meer en meer uitbaters dat
ook in te zien. Terreinen met allerlei uitdagingen, klimpartijen, hellingen
enz. die worden gemaakt van natuurlijke elementen zoals boomstammen, water,
aarde, rotsen, enz. zien meer en meer het daglicht.
De overheid heeft er zelfs een veiligheidsgids over gemaakt, waarmee ze
zelf duidelijk wil maken dat ruige avontuurlijke speelterreinen niet verboden
zijn. Je vindt de gids hier:
https://economie.fgov.be/nl/publicaties/veiligheid-van-avontuurlijke
Risicoanalyse
Op dergelijke terreinen of terreindelen zie je weinig of geen standaard speeltoestellen (schommel, wip,…). De speeltoestellennormen kan je er dus moeilijk of niet op toepassen. De constructies die er staan zijn van een heel andere aard, en veelal niet gemaakt op basis van speeltoestellennormen. Onthoud in elk geval: de wetgeving eist niet dat alle constructies op het speelterrein zijn gemaakt volgens de speeltoestellennormen. Ze mogen er zelfs van afwijken, op voorwaarde dat dit geen onaanvaardbare risico’s oplevert.
De risicoanalyse van zo’n terrein vergt dus zeker een andere benadering
dan ‘nakijken of alles overeenkomt met de speeltoestellennormen’. Hier zal
een gedetailleerde risicoanalyse voor gemaakt moeten worden. De
risicoanalyse van zo’n terrein is in de regel niet iets om snel-snel even te
doen. Er vallen veel details te bekijken en er moeten dan ook veel redeneringen
worden gemaakt.
Wellicht zal je hier ook hulp bij nodig hebben.
- Spreek hierover in elk geval de officiële uitbater aan, nog vóór er iets is uitgevoerd op het terrein.
- Haal er eventueel een kenner bij, iemand die het gewoon is om risicoanalyses te doen van dat soort terreinen…
De genoemde veiligheidsgids zal ongetwijfeld een bruikbaar instrument om na te denken over veiligheid. En dat reeds van bij het ontwerp van je terrein. In elk geval is het verstandig om voldoende vroeg te gaan nadenken over risico’s. Al bij de start van je plannen kun je aan risicoanalyse doen.
En tot slot: Onderdelen of details die niet veilig genoeg zijn hoef je
niet noodzakelijk te verwijderen.
Je kunt ingrepen bedenken om het risico te verminderen (zorgen dat de
ernst van een ongeval vermindert, zorgen dat de kans op ongeval vermindert). De
wetgeving noemt dat ‘preventiemaatregelen’. Er valt vrijwel altijd iets
te verzinnen om een graad van risico te verminderen.
Een paar voorbeeldjes maken een en ander duidelijk:
- Je kunt een oude roeiboot op de kop tikken. Wanneer deze een kantelende beweging maakt kan een voet echter onder de boot terecht komen. De boot is zwaar, wie er met een voet onder raakt kan ernstig verwond raken. Preventiemaatregel: we geven de boot een steun waardoor hij geen kantelende beweging meer kan maken.
- Op het terrein staat een oud muurtje van zo’n 70 cm hoog. Het is een restant uit een ver verleden. Kinderen gebruiken het veelvuldig als een plek om rond te hangen. Aan een zijkant van het muurtje zit echter nog een stukje van een metalen staaf, ooit afgebroken, nu nog slechts een vaag, roestig uitsteeksel. Preventiemaatregel: het muurtje biedt speelwaarde, het stukje roestig uitsteeksel niet. We zagen het weg en cementeren de plek bij.
