Poster: Kinderen laten spelen met losse materialen

PRINT MIJ AF & HANG MIJ UIT!
PDF ~ 991 Kb
Download

Speelwaarde / Pedagogische waarde

Los bouwmateriaal biedt een schat aan speelkansen. Het stimuleert kinderen om aan ‘constructiespel’ te doen: prutsen, ineensteken, uiteen halen, kampen bouwen,… Je zou het ook kunnen omschrijven als ‘veranderen aan je omgeving’.
Het is een fantastische spelvorm omdat er heel veel creativiteit mee gepaard gaat.
Elke kinderwerking hoort het feitelijk te doen: Zorgen dat kinderen ‘kampen bouwen’ of ‘Leonardo Da Vinci achterna gaan’.

Risicoanalyse

Een schaafwonde, een bluts of een buil,… Dat zijn dingen die erbij horen als je kampen bouwt. Maar heuse snijwonden, of nog erger: vergiftiging, bedolven worden onder een instorting,… horen er natuurlijk niet bij.

Nadenken over de veiligheid spitst zich hier feitelijk toe op 3 vragen:

  • Welk materiaal bieden we aan, welk materiaal niet?
  • Hoe (en waar) stellen we het materiaal ter beschikking?
  • Welke vorm van toezicht is hier nodig?

Welk materiaal bieden we aan?

Het is evident dat je kinderen niet met om het even welke rommel laat bouwen. Een stuk verroeste prikkeldraad bijvoorbeeld zal nooit verantwoord bouwmateriaal zijn op jouw werking.

Gelukkig zijn er heel wat zinvolle keuzemogelijkheden:

  • Kinderen gewoon laten spelen met natuurmateriaal (bijvoorbeeld met takken, stammetjes, keien, modder,…) op een afgesproken deel van het speelterrein is vrij eenvoudig te realiseren. Snoeihout wordt dan bijvoorbeeld niet helemaal afgevoerd, maar de interessante stukken worden op een bepaalde plek op het terrein gelegd… Verder is daar niet zo heel veel organisatie aan…
  • Maar ook andere spullen zijn mogelijk! Ronde houten palen, koorden, doeken, autobanden,… bieden overvloedige speelkansen en zijn met name geschikt voor kampen-bouw. Ook paletten kunnen hier prima op hun plaats zijn. Kinderen kunnen best leren omgaan met de kans op splinters… Let wel op de staat van het materiaal. Niet élke autoband, niet élke palet is per definitie geschikt.
  • Ook het aanbieden van een heuse timmerhoek (met hamers, spijkers, zagen, tangen,…) is perfect denkbaar. Allicht zal hier je toezicht nog iets nadrukkelijker moeten zijn.

Hoe stellen we het materiaal ter beschikking?

Geef antwoorden op volgende vragen:

  • Wat zijn de grenzen van de bouwzone? Bepaal de ruimte(s) waar mag / niet mag gebouwd worden.
  • Hoe leesbaar zijn deze grenzen? Is het eventueel nodig deze duidelijker te maken, beter af te schermen?
  • Waar ligt het bouwmateriaal ter beschikking?
  • Hoe kunnen kinderen het materiaal nemen? Moeten ze dat eerst vragen? Bijvoorbeeld: het snoeihout mogen ze zó nemen, rondhouten palen vragen ze aan de begeleider die in de buurt is, voor een hamer geven ze hun naam op, …
  • Zijn er specifieke afspraken voor het bouwen zelf? (constructiewijzen die niet toegelaten zijn bijvoorbeeld)
  • Op welke manier wordt het materiaal teruggebracht?
  • Hoe / wanneer organiseer je opruim, ontruiming…

Aandachtspunten:

  • Controleer regelmatig de staat van het materiaal dat je aanbiedt.
  • Controleer regelmatig de stevigheid en stabiliteit van de constructies die kinderen maken. Help mee verstevigen, bepaal regels (bijv. maximum 2 verdiepingen,…) of laat kinderen opnieuw beginnen indien het risico onaanvaardbaar blijft.
  • Volg op welk materiaal kwetsuren oplevert. Als kwetsuren zich overdadig voordoen met een specifiek materiaal is dat materiaal misschien minder geschikt.

Denk aan een vorm van toezicht.

Bij kampen bouwen is ‘toezicht’ een zinvolle ‘preventiemaatregel’ (met toezicht kun je ongevallen beperken).
Waar kinderen kampen bouwen is eigenlijk altijd enige vorm van toezicht nodig. Zorg ervoor dat de begeleiders de gebruiksregels (zie hierboven: “hoe stellen we het materiaal ter beschikking” ) heel precies kennen en opvolgen.